Κεφάλαιο 3 : Δυνάμεις
Μπορούμε να καταλάβουμε τα αποτελέσματα των δυνάμεων και όχι τις ίδιες τις δυνάμεις.
Οι δυνάμεις προκαλούν μεταβολή στην ταχύτητα των σωμάτων στα οποία ασκούνται.
Μια δύναμη μπορεί να προκαλέσει κίνηση ή παραμόρφωση.
Οι δυνάμεις εμφανίζονται ανά δύο μεταξύ δύο σωμάτων.
Κατηγορίες δυνάμεων :
α) δυνάμεις από επαφή
β) δυνάμεις από απόσταση
Αλληλεπίδραση κατά τη σύγκρουση σωμάτων
Παρατηρήστε τις δυνάμεις που εμφανίζονται όταν συγκρούεται μια μπάλα με ένα τοίχο.
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1586
Αλληλεπίδραση Γης - ΉλιουΒαρυτική δύναμη μεταξύ Γης και Ήλιου καθώς η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο.
Παρατηρείστε πως μεταβάλλεται η βαρυτική δύναμη μεταξύ Ήλιου - Γης καθώς και η ταχύτητα περιφοράς της Γης καθώς κινείται πάνω στην τροχιά της.
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1680
Δυναμόμετρα : με απλά λόγια ελατήρια που μπορούν να μετρήσουν το μέγεθος μιας δύναμης.
Οι δυνάμεις μπορούν να μετρηθούν με δυναμόμετρο.
Η επιμήκυνση ενός ελατηρίου είναι ανάλογη με τη δύναμη που ασκείται σ' αυτό.
Η μονάδα δύναμης στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων (S.I.) ονομάζεται 1 Ν (Newton-Νιούτον).
Μέτρηση δύναμης με ελατήριο
Μπορούμε να καταλάβουμε τα αποτελέσματα των δυνάμεων και όχι τις ίδιες τις δυνάμεις.
Οι δυνάμεις προκαλούν μεταβολή στην ταχύτητα των σωμάτων στα οποία ασκούνται.
Μια δύναμη μπορεί να προκαλέσει κίνηση ή παραμόρφωση.
Οι δυνάμεις εμφανίζονται ανά δύο μεταξύ δύο σωμάτων.
α) δυνάμεις από επαφή
β) δυνάμεις από απόσταση
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1586
Αλληλεπίδραση Γης - ΉλιουΒαρυτική δύναμη μεταξύ Γης και Ήλιου καθώς η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο.
Παρατηρείστε πως μεταβάλλεται η βαρυτική δύναμη μεταξύ Ήλιου - Γης καθώς και η ταχύτητα περιφοράς της Γης καθώς κινείται πάνω στην τροχιά της.
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1680
Δυναμόμετρα : με απλά λόγια ελατήρια που μπορούν να μετρήσουν το μέγεθος μιας δύναμης.
Οι δυνάμεις μπορούν να μετρηθούν με δυναμόμετρο.
Η επιμήκυνση ενός ελατηρίου είναι ανάλογη με τη δύναμη που ασκείται σ' αυτό.
Η μονάδα δύναμης στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων (S.I.) ονομάζεται 1 Ν (Newton-Νιούτον).
Μέτρηση δύναμης με ελατήριο
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1585
Όταν θέλουμε να σχεδιάσουμε μια δύναμη :
α) Η δύναμη σχεδιάζεται σαν ένα βέλος
β) καλό θα είναι να τονίζουμε (πατώντας παραπάνω το στυλό) την αρχή του βέλους. Είναι το σημείο εφαρμογής της δύναμης (συνήθως στο κέντρο μάζας του σώματος ή απλούστερα στο κέντρο του σώματος). ΑΥΤΟ ΔΕΝ είναι πάντα απαραίτητο πάντως
γ) πρέπει να ορίσουμε προς τα που κοιτάει η δύναμη (φορά της δύναμης).
δ) πρέπει σε κάθε σχήμα που σχεδιάζουμε να υπάρχει αναλογία στο σχεδιασμό των δυνάμεων ( πχ. σχεδιάζουμε μια δύναμη 5Ν , μια άλλη δύναμη 10 Ν να φαίνεται σαν διπλάσια στο σχήμα).
α) Η δύναμη σχεδιάζεται σαν ένα βέλος
β) καλό θα είναι να τονίζουμε (πατώντας παραπάνω το στυλό) την αρχή του βέλους. Είναι το σημείο εφαρμογής της δύναμης (συνήθως στο κέντρο μάζας του σώματος ή απλούστερα στο κέντρο του σώματος). ΑΥΤΟ ΔΕΝ είναι πάντα απαραίτητο πάντως
γ) πρέπει να ορίσουμε προς τα που κοιτάει η δύναμη (φορά της δύναμης).
δ) πρέπει σε κάθε σχήμα που σχεδιάζουμε να υπάρχει αναλογία στο σχεδιασμό των δυνάμεων ( πχ. σχεδιάζουμε μια δύναμη 5Ν , μια άλλη δύναμη 10 Ν να φαίνεται σαν διπλάσια στο σχήμα).
Ονομασίες Δυνάμεων και συνηθέστερα σύμβολα :
Βάρος - βαρυτική δύναμη : w
Τριβή : T
Τάση σχοινιού (πχ όταν κρεμάμε ένα αντικείμενο) : Τ
Δύναμη Ελατηρίου : Fελατ
Δύναμη κάθετη από το έδαφος : FN
Κεντρομόλος Δύναμη : Fκ
Για την κεντρομόλο δύναμη καλό είναι να δείτε τα σχήματα :
Πως σχεδιάζουμε τις δυνάμεις : (από την σελίδα 49 του βιβλίου)
ΠΡΟΣΟΧΗ - ΟΡΙΣΜΟΣ :
Συνισταμένη (ή αλλιώς Fολική ή Fολ) δύο ή περισσότερων δυνάμεων λέμε την αντικατάστασή τους από μία δύναμη που προκαλεί τα ίδια αποτελέσματα με τις άλλες δυνάμεις (συνιστώσες) .
Ομόρροπες Δυνάμεις : δυνάμεις που κατευθύνονται προς την ίδια πλευρά (έχουν ίδια φορά)
Είναι σαν να προσθέτουμε τα βελάκια !!! και φτιάχνουμε την συνισταμένη, πάντα αναλογικά με τις άλλες δυνάμεις.
Αντίρροπες Δυνάμεις : δυνάμεις που κοιτούν "ανάποδα" (έχουν αντίθετη φορά)
Όταν αντίθετη φορά, η συνισταμένη τους ή αλλιώς η Fολική έχει την φορά της μεγαλύτερης.
Fολική = F1 – F2
Το σώμα/αντικείμενο θα κινηθεί προς την μεγαλύτερη δύναμη.
Μπορείτε να παίξετε με Δυνάμεις σε ίδια διεύθυνση πατώντας στον παρακάτω δεσμό :
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1690
Πλάγιες δυνάμεις : (μόνο σχεδίαση) δεν μπορούμε να κάνουμε πράξεις ακόμη.
Για να βρούμε την ολική δύναμη (συνισταμένη δύναμη) πρέπει να σχεδιάσουμε ένα παραλληλόγραμμο (Κανόνας Παραλληλογράμμου)
Αν η σχεδίαση δεν γίνει τέλεια δεν πειράζει (καλό θα είναι να μπορείτε να σχεδιάσετε παράλληλες και παραλληλόγραμμα σωστά).
Πηγή : https://docplayer.gr/55960-8-synthesi-kai-analysi-dynameon.html
Κάθετες δυνάμεις : Ισχύει ο τύπος (από το θεώρημα του Πυθαγόρα)
Ένα πολύ ωραίο ανάγνωσμα για το κεφάλαιο δυνάμεις μπορείτε να βρείτε στο δεσμό :
https://blogs.sch.gr/avagenas/files/2014/11/%CE%94%CF%85%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CE%B9%CF%82.pdf
Τριβή : T
Τάση σχοινιού (πχ όταν κρεμάμε ένα αντικείμενο) : Τ
Δύναμη Ελατηρίου : Fελατ
Δύναμη κάθετη από το έδαφος : FN
Διάφορες δυνάμεις : F1 F2 F3
Συνισταμένη ή ολική δύναμη : FολικήΚεντρομόλος Δύναμη : Fκ
Για την κεντρομόλο δύναμη καλό είναι να δείτε τα σχήματα :
Πως σχεδιάζουμε τις δυνάμεις : (από την σελίδα 49 του βιβλίου)
ΠΡΟΣΟΧΗ - ΟΡΙΣΜΟΣ :
Συνισταμένη (ή αλλιώς Fολική ή Fολ) δύο ή περισσότερων δυνάμεων λέμε την αντικατάστασή τους από μία δύναμη που προκαλεί τα ίδια αποτελέσματα με τις άλλες δυνάμεις (συνιστώσες) .
Ομόρροπες Δυνάμεις : δυνάμεις που κατευθύνονται προς την ίδια πλευρά (έχουν ίδια φορά)
Είναι σαν να προσθέτουμε τα βελάκια !!! και φτιάχνουμε την συνισταμένη, πάντα αναλογικά με τις άλλες δυνάμεις.
Αντίρροπες Δυνάμεις : δυνάμεις που κοιτούν "ανάποδα" (έχουν αντίθετη φορά)
Όταν αντίθετη φορά, η συνισταμένη τους ή αλλιώς η Fολική έχει την φορά της μεγαλύτερης.
Fολική = F1 – F2
Το σώμα/αντικείμενο θα κινηθεί προς την μεγαλύτερη δύναμη.
Μπορείτε να παίξετε με Δυνάμεις σε ίδια διεύθυνση πατώντας στον παρακάτω δεσμό :
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1690
Πλάγιες δυνάμεις : (μόνο σχεδίαση) δεν μπορούμε να κάνουμε πράξεις ακόμη.
Για να βρούμε την ολική δύναμη (συνισταμένη δύναμη) πρέπει να σχεδιάσουμε ένα παραλληλόγραμμο (Κανόνας Παραλληλογράμμου)
Αν η σχεδίαση δεν γίνει τέλεια δεν πειράζει (καλό θα είναι να μπορείτε να σχεδιάσετε παράλληλες και παραλληλόγραμμα σωστά).
Πηγή : https://docplayer.gr/55960-8-synthesi-kai-analysi-dynameon.html
Κάθετες δυνάμεις : Ισχύει ο τύπος (από το θεώρημα του Πυθαγόρα)
Ένα πολύ ωραίο ανάγνωσμα για το κεφάλαιο δυνάμεις μπορείτε να βρείτε στο δεσμό :
https://blogs.sch.gr/avagenas/files/2014/11/%CE%94%CF%85%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CE%B9%CF%82.pdf
